اسپینا بیفیدا( مهره شکاف دار) :SPINA BIFIDA

اسپینا بیفیدا( مهره شکاف دار) :SPINA BIFIDA
اسپینا بیفیدا یک اختلال مربوط به خط میانی مادر زادی است که بر اثر نقصی که در ستون فقرات دردوره رشد جنین بوجود می آید ، ناشی می شود .
به علت اینکه ستون فقرات بسته نمی شود ، طناب نخاعی ( رشته عصبی ) ممکن است بیرون بزند و در نتیجه آسیبهایی به اعصاب و یا فلج در قسمتهای زیر محل ضایعه بوجود آید .
شایعترین محل این ضایعه ، در مناطق کمری ، سینه ای تحتانی یا خاجی ( پایین ترین نقطه پشت ) است که عملکردهای مثانه و راست روده را معمولاً تحت تأثیر قرار داده و فرد قادر به کنترل شکم و روده خود نیست .
ین بیماری به اشکال متفاوتی بروز می کند :
الف – اسپینا بیفیدای پنهان
 ب  - اسپینا بیفیدای آشکار
     1- منینگوسل Meningocele (بیرون زدگی فتق مانند مننژهای مغز و پرده های آن )
     2- میلومننگوسل (مننگومیلوسل) Myelomeningocele (فتق و بیرون زدگی نخاع و پرده)
علل:
·        هرچند که عوامل زیادی در ایجاد بیماری اسپینا بیفیدا ممکن است مؤثر باشند ، اما علت اصلی آن هنوز ناشناخته است .
        ناهنجاری ایجاد کننده مهره شکاف دار، در روزبیست و ششم پس از لقاح رخ می دهد .
·        ارتباط آشکار و تنگاتنگی میان کمبود فولیک اسید و ایجاد نقائص لوله عصبی وجود دارد
·        مطالعات فراوان دخالت عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاداین بیماری را نشان می دهند .
·        یک علت ویروسی نیز برای اسپینا بیفیدا تصور می شود ، زیرا میزان قابل مشاهده این بیماری ، در نوزادان مبتلای به دنیا آمده در فصول سرد سال بیشتر است .
اسپینا بیفیدا اغلب با هیدروسفالی همراه است . اگرچه هیدروسفالی و سایر نقائصی که با اسپینا بیفیدا همراه اند ممکن است به عقب ماندگی ذهنی منجر شوند ، اما خود اسپینا بیفیدا به تنهایی نمی تواند منجر به کم هوشی شود .
هشتاد درصد از مبتلایان دارای هوش طبیعی اند .
راه های تشخیص در دوران بارداری:
·        در جنینی که مبتلا به اسپینا بیفیدا است ، برخی مواد پروتئینی از مایع نخاعی در اطراف کیسه آمنیوتیک ترشح می کنند . افزایش این پروتئینها باعث تشخیص این بیماری می شود . آزمایش آمینوسنتز اغلب 16 تا 18 هفته بعد از قطع آخرین عادت ماهانه زن انجام می شود .
·        از سونوگرافی نیز برای تشخیص اسپینا بیفیدا استفاده می شود . 
درمان :
اندک زمانی بعد از تولد ، عمل جراحی به منظور بستن شکاف موجود در منطقه پشت ، انجام می پذیرد .
در صورتی که هیدروسفالی هم وجود داشته باشد ، دومین عمل جراحی نیز که با گذاشتن شنت(shent ) جهت تخلیه مایع مغزی نخاعی است ، انجام می شود .
عنوان مطالعه :
A reproductive history of mothers with spina bifida
داده ها از حدود 271 مادر جمع آوری شده بود که در طی میانگین هجده سال و سه ماه بعد از تولد فرزندانشان مورد بررسی قرار گرفته بودند .
نتایج مطالعه :
·        از میان مطالعه شدگان ، 4/24 % از مادران سابقه سقط خود به خودی داشتند .
·        تعداد دوقلوهای مبتلا در حدود 6/8 در هر 1000 تولد زنده بود .
·        در طی حاملگی های بعدی ، میزان پسرهای مبتلا به اسپینا بیفیدا بیشتر از دختران بود .
        سقط های خود به خودی در فرزندان دختر بیشتر از پسر گزارش شده بود .
·        تعداد جنین های پسر که دارای نقص بیشتری بوده و سقط خود به خودی داشتند در مادران سفید پوست بیشتر گزارش شده بود .
·        فاصله میان حاملگی های قبلی در مادرانی که سابقه سقط خود به خودی نداشتند برای فرزندان مبتلایشان ، طولانی تر از فرزندان غیر مبتلای آنها بود .
·        در بررسی ها میزانی از مرده زایی در حاملگی های قبل از تولد فرزندان پسر مبتلا به اسپینا بیفیدا دیده شد .
·        یافته ها افزایش خطر ابتلا به اسپینا بیفیدا را در مادرانی که سابقه سقط های خود به خودی قبلی داشتند نشان می دهند .